maandag, november 12, 2007

Van uitspoor naar toespoor

Mijn relatief slechte tijd van gisteren bleef me nogal bezig houden. Ymte vertelde me bijvoorbeeld dat hij op het stuk terug steeds boven de 65km/uur had gereden. Ik kan me natuurlijk niet met hem vergelijken maar ik zat zeker 10km/uur lager. Het leek wel of de wind helemaal niet van achteren kwam. Waar kan dat toch aan hebben gelegen? Vast niet aan het feit dat ik mijn spiegel was vergeten te verwijderen?

Gisteravond schoot me ineens te binnen dat ik Zaterdag nog op de valreep een proefritje had gemaakt om te kijken hoe het fietsen met de stroomlijnkap in de regen beviel. Dat ging op zich best wel goed, ik had net een klein kiertje onderaan de kap om doorheen te kijken als de druppels me het zicht bijna onmogelijk maakten. Alleen op het allerlaatste stukje lette ik even niet op en knalde ik met het linker wiel op een stoeprand. Dat is me wel vaker overkomen en ik had op dat moment alleen mezelf een verwensing toegeroepen. Maar nu bedacht ik me dat dit de sporing misschien had ontregeld. Ik had de sporing van de voorwielen wel eens eerder gecontroleerd en die was steeds zo goed als nul.

Deze gedachte bleef maar in mijn hoofd hangen en vanmiddag heb ik gelijk de sporing gecontroleerd. Die bleek 4 tot 7 mm uitspoor te zijn, afhankelijk van de speling. Dat is natuurlijk niet zoals het hoort maar waarschijnlijk ook niet de verklaring voor de lagere snelheden.

Om te controleren of de Quest inderdaad merkbaar langzamer reed heb ik vanavond een rondje gereden. Dat leverde niets op, hoe merk je zo'n klein verschil nu eenmaal op. dan zou ik eerst een tijdrit moeten rijden onder vergelijkbare omstandigheden, niet erg praktisch dus.



Om de sporing nauwkeurig op te meten heb ik de Quest op de tafel in de serre gezet (Francis is er niet blij mee). Ik heb twee aluminium profielen aan de wielen bevestigd en meet de afstand 10cm voor het wiel en op een afstand van twee keer de velgmaat, 70cm voor het wiel. Hierdoor wordt de meting nauwkeuriger, de verschillen moeten wel door twee worden gedeeld voor de juiste meetwaarde.

De meetpunten liggen 60cm uit elkaar, de gewenste metingen op de velg liggen 30 cm uit elkaar.

Tijdens het opmeten beweeg ik de wielen licht heen en weer om de invloed van de speling te bepalen. De resultaten zijn als volgt:

kogelkopje

10cm voor velg

70 cm voor velg

uitspoor / toespoor

ongewijzigd

68,6

69

69

70

0,2 uitspoor min

0,5 uitspoor max

1 slag uit

68,5

68,9

68

69

0,25 toespoor min

0 max

2 slagen uit

68,4

68,6

67

68

0,7 toespoor max

0,3 toespoor min

2 slagen uit


[maten in cm]
68,3
68,5
68,0
67,8
68,2
67,0
0,25 toespoor
0,15 toespoor
0,50 toespoor


De laatste drie metingen zijn eerst in ruststand, daarna de wielen aan de achterzijde naar elkaar toe bewogen (speling), de laatste meting met de wielen aan de voorkant naar elkaar toe bewogen (zonder al teveel spanning, het gaat erom de speling eruit te halen).

De meetwaarden zijn inclusief het aluminium profiel en een kleine ruimte tussen velg en profiel, samen goed voor 24mm (links en rechts samen 48mm).

Het is lastig om reproduceerbare waarden te krijgen, ik heb de metingen een aantal keer moeten herhalen om meetfouten te verwijderen.

De verdraaiing van het kogelkopje geeft dus een verandering van ca 0,4cm per slag. Voorlopig vind ik dat acceptabel.

Het komt er dus op neer dat ik nu een gemiddelde toespoor heb van 0,35 cm (ongeacht de speling heb ik nu altijd toespoor). Bijna gelijk aan de fiets van Frans Grotepass! Ik ben geen deskundige maar ik denk dat dit een mooie waarde is.

NB. nog even voor de lezers die zich afvragen waar dit verhaal in godsnaam over gaat: toespoor betekend dat de beide voorwielen naar voren toe elkaar naderen. Uitspoor betekend dat de voorwielen naar voren toe uit elkaar staan. Uitspoor geeft slecht stuurgedrag, beide geven extra banden slijtage en (heel belangrijk) snelheids verlies. Een beetje toespoor schijnt niet erg te zijn.





En nu nog kijken wat dit in de praktijk oplevert.

2 opmerkingen:

Wim Schermer zei

Hi Eduard,
Je kunt heel makkelijk de totale weerstand meten door vanaf een helling een aantal uitrolproeven te doen. Je doet dit met de huidige instelling, vervolgens corrigeer je, eventueel in een aantal stappen. De percentuele afwijkingen reken je via Kreuzotter.de om naar meer of minder Watts. Je kunt daarna vrij nauwkeurig becijferen hoeveel snelheid je bent kwijtgeraakt door de sporing.
Groeten,
Wim Schermer

Anoniem zei

Bij het uitlijnen van de wielsporing van een FAW (in ieder geval) moet je in je fiets gaan zitten omdat dit de werkelijke sporing (in de praktijk) zou beinvloeden: In dat geval zou ik je vriendin dus maar te vrien(din) houden!

Mvg Mick Leemans